काठमाडौं । जुत्ता बाहिरबाट हेरेर मात्र राम्रो भएर हुँदैन, लगाउन पनि सहज हुनु पर्दछ । खुट्टामा सजिलो जुत्ता लगाएन भने टाउको सम्म पीडा हुनसक्छ । त्यसैले जुत्ता छान्दा धेरै कुरामा ध्यान दिनु पर्दछ । सबैभन्दा पहिले कस्तो जुत्ता सजिलो भनेर थाहा पाउनु जरुरी हुन्छ । यसका लागि एउटा सेतो कागजमा उभिएर आफ्नो पैतालाको वरिपरि कोरौं । पैतालाको चित्र तयार भयो अब अर्को खुट्टाको पनि चित्र निकालौं । यो चित्रमाथि आफूसँग भएका जुत्ता पालैपालो राखौं । अधिकांश मानिसको हकमा सबैभन्दा सजिलो जुत्ता जुन लाग्दछ त्यसको आकार र पैतालाको आकार हेर्दा उस्तै हुन्छ । अर्थात्, जस्तो प्रकारको पैताला छ त्यस्तै आकारको पाउपोस किन्नु बुद्धिमानी हुन्छ ।
अब, कस्तो जुत्ता आफ्नो खुट्टालाई ठिक हुँदैन त्यो पनि आफूसँग भएकै जुत्ता हेरेर पत्तो लाग्दछ । महिलाको हकमा हाई हिल र अगाडी निक्कै च्यापिएको जुत्ता असहज हुन्छ । त्यस्तो असहज जुत्ताको बुढी औंलाको स्थान आफ्नो बुढी औला भन्दा ठूलो छ कि सानो छ, त्यो विचार गरौं । अब अप्ठ्यारा जुत्ताको ठाउँमा नयाँ जुत्ता किन्ने विचार छ भने तलका उपाय काम लाग्न सक्छन् ः
१. जुत्ता साँझको समयमा किन्न ठिक हुन्छ किनभने दिउँसो हिंडाई र गर्मीले गर्दा खुट्टा अलिकति सुन्निएको हुनसक्छ ।
२. जुत्ता किन्न जाँदा आफूले साधारणतया जस्तो प्रकारको र जति बाक्लो मोजा लगाउने गरिन्छ त्यही मोजा लगाएर जानु उपयुक्त हुन्छ ।
३. जुत्ता पसलेलाई आफ्ना दुवै पैतालाको नाप लिन लगाउनुहोस् । मान्छे अनुसार कसैको दाहिने वा देब्रे खुट्टा अलि ठूलो हुनसक्छ । जुत्ता किन्दा जहिलेपनि ठूलो खुट्टालाई ठिक हुने साइज लिनु पर्दछ ।
४. जुत्ता लगाएर उभिंदा बुढी औंलाभन्दा चौथाई ईन्च वा आधा ईन्च जुत्ता ठूलो हुँदा लगाउन सजिलो हुन्छ ।
५. अब अलि अलि हिंडेर हेर्नु पर्दछ । कुकुच्चाको मुनी अर्थात जुन भागलाई पैतालाको हिल भनिन्छ त्यसले जुत्तालाई थिच्दा सहज र आनन्द लाग्छ कि अलि घोचेजस्तो लाग्छ ? जुत्ता हिंडदा अलि खुस्केला जस्तो हुन्छ कि ? कुनैपनि जुत्ता किन्दा पहिल्यै सजिलो र सहज किन्नु पर्दछ पछि जुत्ता तन्किएर ठूलो हुन्छ भनेर कहिल्यै अलि सानो जुत्ता किन्ने गल्ती गर्नु हुँदैन ।
६. कुन साइजको आफ्नो अरु जुत्ता हो त्यही अनुसार जुत्ता किनेर हिंडनु हुँदैन । कतिपय अवस्थामा साइज मिलेपनि जुत्ता मिल्दैन । त्यसैले लगाउँदा सहज, उभिंदा सजिलो, हिंडदा नफुस्कने र लचिलो हुनु पर्दछ । अनि विज्ञापनमा जति सजिलो भनेर हल्ला गरेपनि जुत्ताको विषयमा अन्तिम न्यायाधीस जुत्ता लगाउने मान्छेनै हुन्छ ।
७. जुत्ताको भित्री भागमा पनि हातले छामेर जाँच गर्नु पर्दछ । कुनै कुनै जुत्तामा ट्याग राखेको हुन्छ, त्यसले हिंडन अप्ठेरो पार्न सक्छ । त्यस्तै जुत्ताको भित्री भाग कडा र खुट्टालाई घोच्ने पनि हुन सक्दछ ।
८. अन्तमा जुत्तालाई उल्टाएर त्यसको सोल अथवा तलुवा हेरौं । सोल कहिलेकाहीं साह््रै नरम भएर हलि चुच्चो ढुंगालेनै काट्न सक्ने हुन्छ, त्यस्तो जुत्ता सजिलो भएपनि धेरै टिक्दैन । अनि जुत्ता लगाएर हिंडदा कार्पेटमा र कडा भुईं दुवैतिर हिंडेर हेरेर विचार गर्नु पर्दछ ।
सौजन्यः हार्वर्ड हेल्थ पब्लिकेशन्स, हार्वर्ड मेडिकल स्कूल
1628253175.jpg)
