डा. बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको नयाँ शक्ति पार्टी नेपाल पहिलोपटक प्रदेश तथा प्रतिनिधिसभा चुनावमा होमियो । प्रतिनिधिसभा र प्रदेशतर्फ एउटामात्रै सिट जित्न सफल पार्टीले प्रदेशसभातर्फ २ वटा सिटमा जित निकाल्यो । समानुपातिकतर्फ पनि उसले अपेक्षित भोट प्राप्त गर्न सकेन । प्रतिनिधिसभामा एक र प्रदेशसभातर्फ २ सिटमा सीमित भएको नयाँ शक्ति पार्टीले समानुपातिकतर्फको सूचीमा १ नम्बरमा राखेकी उमेदवार करिष्मा मानन्धरसँग उनको पार्टीले पाएको मतका विषयमा केन्द्रित रहेर बाह्रखरीका लागि नरेश फुयाँलले गरेको छोटो कुराकानीः 

दलहरुले प्राप्त गरेको नतिजालाई कसरी लिनुभएको छ ?

स्थापित पार्टीहरुलाई जनताले भोट दिएको पाइयो । वैकल्पिक शक्तिको रुपमा नयाँ शक्ति पार्टी र विवेकशील साझा आएका थिए । छोटो समय थियो, चुनाव आयो हामी निर्वाचनमा गयौं । त्यसैले हाम्रो बारेमा हामीले राम्रोसँग बुझाउन पनि सकेनौं । पुरानै पार्टीलाई जनताले मत दिएको देख्दा उनीहरुबाटै निकास खोजेका रहेछन् भन्ने पनि बुझिन्छ । बाम गठबन्धनले स्थायी सरकार दिन्छौं, हामीलाई मतदान गर्नुस् भनेको थियो, उनीहरुले मत दिएको देख्दा स्थायी सरकार चाहेका थिए र उनीहरुको एजेण्डामा विश्वास गरे भन्ने पनि देखियो । स्थापित दुई धार या शक्तिमध्ये बामलाई विश्वास गरेको देखियो । 

नयाँ शक्तिलाई प्राप्त भएको मत अपेक्षित हो कि अनपेक्षित ? 

म कतै जाँदा कसलाई भोट हाल्नुहुन्छ भनेर मलाई प्रश्न गर्दा, म आबद्ध भएको नयाँ शक्तिलाई नै मतदान गर्छु भन्थेँ, उहाँहरु छक्क पर्दै नयाँ शक्ति भन्ने पनि पार्टी छ र ? भन्नुहुन्थ्यो । नयाँ भएको कारण हामीले हाम्रो पार्टीबारे परिचय दिन नै बाँकी छ । हामीले यो निर्वाचनलाई आफ्नो परिचय दिने माध्यमको रुपमा लिएका छौं ।

चुनाव चिन्ह पनि हामीले पहिलोपटक यही निर्वाचनमा पायौं । हाम्रो चुनाव चिन्ह आँखा हो भनेर पनि हामीले चिनाउन नै बाँकी छ । पुरानै पार्टीको त झण्डै निकाल्नुपर्ने गरी मतपरिणाम आयो । डा. भट्टराईलगायत केही उमेदवारले जित्नु भयो, यसलाई मैले अपेक्षित नै भन्छु । हामीले तीन सिट प्राप्त गरेको पनि पार्टीको चुनाव चिन्ह चिनेर भन्दा पनि ख्यातिप्राप्त राम्रो व्यक्ति भएकाले हो भन्ने लाग्छ । 

समानुपातिकमा पनि राम्रो भोट प्राप्त गर्नु सक्नुभएन नि !

नयाँ पार्टी हो । गठन भएको दुई वर्ष हुँदैछ । हाम्रो बारेमा धेरैलाई थाहा नै नभएको बेला पनि अहिलेको पोजिसनमा आउनु पनि राम्रो कुरा हो । 

यसको मतलब यहाँ भन्दा बढी अपेक्षा नै राखेको थिएन नयाँ शक्तिले ?

अपेक्षा नै ठूलो कुरा होइन । सबै अपेक्षा एकैपटक पूरा हुन्छ भन्ने पनि छैन । मैले त सन्तोषजनक रुपमै लिएको छु । राष्ट्रिय पार्टी भइदिएको भए राम्रो हुनेथियो । तर, छोटो समयमा यति हुनुलाई मैले सकारात्मक रुपमै लिएको छु । 

वैकल्पिक शक्ति भनेर आफूलाई प्रस्तुत गरेको नयाँ शक्ति र विवेकशील साझा दुबैलाई जनताले रुचाएनन् भन्दा के हुन्छ ? 

त्यस्तो होइन । वैकल्पिक शक्ति नआई देशले फड्को मार्न सक्तैन । यसमा शंकै छैन । जनताले बुझ्न नसेकेको मात्रै हो, नबुझ्नुको कारण छोटो समय हो । कुनै पनि राजनीतिक विचार स्थापित हुन समय लाग्छ । माओवादीलाई पनि आफ्नो विचार स्थापित गर्न १० वर्ष लागेको सबैलाई थाहा छ । हामी आएको दुई वर्ष मात्रै भयो । विवेकशील साझा आएको त त्यति पनि भएको छैन । हामीलाई त अझ छोटो समयमा नै जनताले स्वीकार गर्नुभयो । 

प्रत्यक्षतर्फ त तपाईंको पार्टीमा अन्य पार्टीसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने व्यक्ति हुनुहुन्नथ्यो होला तर समानुपातिकमा त जनताले राम्रै भोट दिन्छन् भन्ने त तपाईंहरुको पूर्वानुमान मेल खाएन नि !

यसमा मनोविज्ञानले काम गर्दोरहेछ । गाउँमा अझै पनि म यही व्यक्तिलाई मतदान गर्छु भन्ने मतदानको अघिल्लो दिनसम्म पनि हुँदैन । गाउँको अगुवाले जसलाई मत दिनुपर्छ भन्छन् उसैलाई दिन्छन् । नयाँ पार्टी वा विचारले जित्दैन भने किन दिने भनेर दिँदैनन् । मेरै साथीलाई मैले कसलाई भोट दिनुभयो भनेर सोध्दा, फलानो पार्टीलाई दिएँ, तपाईंको पार्टीले हारिहाल्छ के दिनु भनेर दिइन, जहिले जित्छ त्यही समय दिउँला नि भन्नुभयो । हार्ने पार्टीलाई किन मतदान गर्ने भन्ने मनोविज्ञानले गर्दा पनि समानुपातिकमा हामीलाई कम मत आयो ।

यो विचार ठिक छ, यसलाई दिनुपर्छ भन्ने मनोविज्ञान तयार नभएसम्म जनताले भोट दिनुहुन्न । अबको ५ वर्षपछि हाम्रो विचार स्थापित हुन्छ र हामीले भोट पाउँछौं भन्ने लाग्छ । 

तपाईंको नाम समानुपातिकतर्फ एक नम्बरमा राख्दा राख्दै पनि संसदमा जाने अवर नआउने भयो । कस्तो लागिरहेको छ ? 

म भन्दा पनि जतिसक्दो धेरै साथी त्यहाँ पुगौं र हाम्रो विचार स्थापित गर्न सकौं भन्ने मुख्य पक्ष हो । म एक जना संसदमा पुग्छु वा पुग्दिन भन्ने मुख्य कुरा होइन । 

यस्तो खालको मतपरिणामले फ्रष्टेशन जन्माएको त छैन ?

राजनीतिप्रति वा पार्टीप्रति फ्रष्टेशन भएको छैन । जनताले किन राम्रो विचारलाई स्थापित गर्न ढिलो गरिरहेका छन् भन्ने कुराबाट भने दुःख लाग्छ । तर यो राम्रो विचार जसले मुलुकलाई निकास दिन्छ, यो विचारलाई बुझाउनुपर्छ र यो हाम्रो कर्तब्य हो भन्ने कुराले त झन् उत्प्रेरणा दिन्छ । 

एउटै पुरानो बस पटक पटक चढेर कहाँ पुगिन्छ ? उही पुरानै गन्तव्य पुगिन्छ, यो कुरा बुझाउनुपर्छ । जनताले एक दिन बुझ्नुहुन्छ ।