काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका नेता रामचन्द्र पौडेलले सभापति शेरबहादुर देउवामाथि आरोपै आरोप तेर्स्याउँदै पार्टी सुधारका विकल्प पेस गरेका छन् । उनले पार्टीलाई अब कसरी अघि बढाउने भन्नेबारेमा पनि सुझाव दिएका छन् ।
यस्ता छन् उनले दिएका लिखित सुझाव 

१ पार्टीलाई मूल्याङ्कनको आधारमा सञ्चालन गर्ने, नयाँलाई सम्मान र पुरानालाई अवसर प्रदान गर्ने । 
२ अतीत मुखी हैन भविश्य मुखी कांग्रेस । 
३ समाजवादीको स्वर्ग भविश्यमा हुन्छ । 
४ संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको कांग्रेस कस्तो हुने ?
५ कम्यूनिष्ट एकताले निर्माण गरेको परिस्थितिमा कांग्रेस कसरी अघि बढनु पर्ने ? 
६ कांग्रेसजन हरुमा नयाँ जागर भर्न के गर्नु पर्ने ? 
७ काम गर्ने कांग्रेस कसरी वनाउने ? 
८कांग्रेस लाई काम गरेस कसरी वनाउने ? सभापतिको धारणा के छ ? 
९ केन्द्रिय समिति देखी वडा र टोल समिति सम्म अर्कमण्यता छ । वैठक सम्म वस्दैनन् । 
१० एउटापनि नयाँ मानिसलाई कांग्रेसमा आकर्षित गर्ने र पार्टीको संख्या र समर्थक बढाउने काममा कोही लागेको देखिन्न । नेतृत्वले के प्ररणा दियो ? 
११ कांग्रेसमा जाँगर भर्ने र कांग्रेसलाई जनता माझ कसरी पु¥याउने ? 
१२ कांग्रेसका सबै तहमा विशेष पाठ्यक्रम सहित निरन्तर प्रशिक्षण र अन्तरक्रिया चलिरहन नितान्त आवश्यक छ । 
१३ पार्टीको महासमिति बोलाएर संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र अनुरुप नयाँ विधान पारित गरी त्यो संरचना अनुसार पार्टीको संगठन तलदेखि माथिसम्म तत्काल बनाउन चौधौं महाधिवेशनमा तुरुन्तै जानु पर्छ । 
१४ पार्टीमा सही नेतृत्व विकास गर्न कांग्रेसलाई कांग्रेसकै रुपमा राख्न जो सही क्रियाशिल कार्यकर्ता हुन् तिनको सूची तयार गरी तिनीहरुलाई मात्र क्रियाशिल सदस्यता फर्म भर्न र नविकरण गर्न लगाउनु पर्छ  । 
१५ पार्टीका तलदेखि माथिसम्मका सबै सदस्यहरुलाई कामको जिम्मा दिनुपर्छ । काम नगर्नेलाई सचेत गराउनु पर्छ । अनुशासन, क्रियाशिलता एवं पार्टीको नीति र आर्दश प्रति प्रतिबद्धता कांग्रेस बन्न अनिवार्य सर्त हुन् ।  
१६ कांग्रेसले भ्रष्टाचारको कडा विरोध गर्ने सामथ्र्य राख्नु पर्दछ । सुशासनको खोजीमा जनताको साथ लिएर अघि बढनुपर्छ । 
१७ कम्यूनिष्टको चरित्रनै केन्द्रीकरणको हुन्छ । कांग्रेसले केन्द्रीकरणको विरोध र स्थानिय तह तथा प्रदेश तहमा संविधानले दिएका अधिकार सहीसलामत पु¥याउन हर्दम आवाज दिईरहनु पर्नेछ । 
१८ अनुशासन हीनता र अकर्मव्यताको अन्त गनुपर्छ । 
१९ कांग्रेसजनहरुले जनताको स्वार्थ संग आपूmलाई गास्ने र हर सुख–दुखमा  जनतालाई सहयोग गर्न अग्रशर रहनुपर्छ । 
२० विकासमुखी– विपन्नमुखी र जनमुखी संगठन निर्माण गर्ने । कांग्रेसले निमुखालाई न्याय र विपन्नलाई आयको समाजवादी आदर्शका लागि हमेशा प्रयत्नशील र संघर्षशील रहनुपर्छ । 
२१ कांग्रेस शहरमुखी भन्दा गाउँमुखी हुनुपर्छ । गाउमै कृषिक्रान्ति, पर्यटनको विस्तार र उर्जाशक्तिको  विकास गराएर गाउँमै वसौं वसौं वनाउन कांग्रेस  सदैव पर्यत्नशील रहनुपर्छ । जुन क्षेत्रको नेतृत्व लिने हो नियमित रुपमा त्यही खट्नु पर्छ । 
२२  गाउँ गाउँमा सहकारी संस्था, वन उपभोक्ता समीति र जल उपयोग र भू–उपयोग समिति, नदि नियन्त्रण समिति, टोल सुधार समिति, सामाजिक सुधार समिति खोलेर समाज र जनताको सेवामा कृयाशिल रहनुपर्छ । 
२३ यतिञ्जेल हाम्रा साथीहरुले गाउ गाउँमा बाटो, बिजुली, पानी, शिक्षा, स्वास्थय, संचार जस्ता पूर्वाधार निर्माणमा अग्रशरता लिएका छन् । आव हाम्रा साथीहरु गाउँमा आम्दानी र रोजगारी बढाउने तर्फ कृयाशिल रहनुपर्दछ । हाम्रो आजको नारा नै ‘‘कर्मशिल कांग्रेस’’ हुनुपर्छ । 
२४ राजनैतिक नियूक्ति र संवैधानीक नियूक्तिहरुमा राजनीतिकरण र पार्टीकरणको विरोध गर्ने र सम्बन्धित विज्ञलाई प्राथामिकता दिन दवाव दिनुपर्दछ । 
२५ नेपाली समाजको र नेपाल राष्ट्रको प्रजातान्त्रिककरणको अभियान र त्यसका लागि टोल–टोलसम्म प्रशिक्षण अभियान समेत कांग्रेसले संचालन गर्नुपर्दछ । 
२६ कम्यूनिष्ट एकताको परिणाम नेपाल एकात्मकतावाद तिर सर्वसत्तावाद तिर उन्मुख हुदै जान सकछ । यो प्रवृत्तिको सामना गर्नु कांग्रेसको मुख्य  जिम्मेवारी हो । 
२७ यस्ता प्रवृत्तिको सामना गर्न, आफूभित्र मात्र तानतुन र जोडघटाउको नेतृत्व वाट सम्भव छैन । स्वच्छ र उच्च नैतिक नेतृत्वको खाँचो पर्दछ । उच्च मनोवल विना कम्यूनिष्ट शक्तिलाई कडा चुनौती दिन सकिन्न । कांग्रेसजनले  वेलैमा यो कुरा बुझनु जरुरी छ ।