एजेन्सी । अहिलेको समयमा मानिस धेरै भन्दा धेरै पढ्न चाहन्छ वा उनीहरुमा पढ्ने गर्नुपर्छ भन्ने सोच हुन्छ । सबैलाई टीभी हेरेर वा मोबाइल चलाउँदै गर्दा खेर गएको समय पढेर सदुपयोग गर्न सकेको भए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ । तर वास्तवमा अहिलेको वातावरणमा पढ्न सहज छैन । सामाजिक सञ्जाल लगायतका विभिन्न विकर्षणहरुले हाम्रो अधिकतम खालि समय लिइरहेको हुँदा किताबतर्फ हाम्रो कम ध्यान जान्छ । जस्तै केबल दुई पाना पढ्दा हामीले कैयौँपटक मोबाइल हेरिसकेका हुन्छौँ । यस्तोमा जोकोहीले पनि लगातार पढ्दा २८० शब्द भन्दा धेरै पुर्याउन नसक्ने स्वीकार्ने गरेका छन् ।
धेरै किताबहरु हामीले भोलि पढ्ने भन्दाभन्दै वर्षौँसम्म त्यसलाई समय दिन सकिरहेका हुँदैनौँ । त्यसैले एट्लान्टिककी वरिष्ठ सम्पादक तथा नियमित पाठक जुलिएट लेपिडोसले यो समस्याका लागि नयाँ उपाय सुझाएकी छन् । उनका अनुसार २१ औँ शताब्दीका मानिसहरुले धेरै पढ्न वा पढ्ने बानी विकास गर्न एकदमै लामो किताबको छनौट गर्नुपर्ने हुन्छ ।
कसैले पढ्ने बानी गुमाइसकेको छ भने यसको अर्थ सो व्यक्ति काममा, परिवारमा, टिभी, इन्टरनेट लगायतका कुरामा व्यस्त छ । यस्तोमा व्यस्तताका बीच हामीलाई छोटो किताब पढ्नु उपयुक्त लागेपनि वास्तवमा यसले सोचे जसरी काम नगर्ने उनको भनाइ छ । किनकी छोटा किताबहरु चाँडै सकाएपछि हामीले फेरि आफ्नो आँखा मोबाइल र रिमोर्टतर्फ पुर्याउन थाल्छौँ । उनका अनुसार नयाँ किताब सुरु गर्न हामीलाई सहज हुँदैन । त्यसैकारण हामीले त्यति पढेर फेरि आफूलाई मोबाइलमै व्यस्त गराउन थाल्छौँ । तर त्यसको ठाउँमा एकदम लामो किताब लिएको भए हामीले नयाँ किताब सुरु गर्नुपर्ने थिएन र पक्कै हाम्रो धेरै समय पढ्नमा बित्ने थियो भने त्यसबीच सामाजिक संजाल र फोनले हाम्रो अतिरिक्त समय लिने थिएन ।
तर यसमा अर्को कुरा पनि आउँछ – यदि हामी १०० पानाको किताबमा त केन्द्रित रहन सक्दैनौँ भने १ हजार पेजको किताब पढ्नुको कुनै अर्थ हुँदैन । दुवै किताब पढ्दा हामीलाई बारम्बार मोबाइल हेर्न मन लागिरहेकै हुन्छ । यसमा जुलिएटको तर्क यस्तो छ – जस्तै हामीलाई नयाँ किताबको पहिलो १०० पाना सुरु गर्न भन्दा पढिरहेको किताबको थप १०० पेज पढ्न सजिलो लाग्छ र ध्यान केन्द्रित गर्न पनि सहज हुन्छ ।
किनकि हामी किताबका पात्र, शैली र भाषासँग परिचित भइसकेका हुन्छौँ जबकि नयाँ सुरु गर्दा सबै फेरि बुझ्नुपर्ने हुन्छ । वास्तवमा मानिसलाई आफूसँग परिचित सामग्री जारी राख्न धेरै सहज लाग्छ । त्यसैले दुई वा तीनवटा छोटा किताबहरु पढ्दाको तुलनामा हामीले एउटा लामो किताब पढ्न १० घण्टाको समय निकाल्ने सम्भावना अधिक छ । किनभने छोटा किताबहरु सक्किए लगत्तै हामीमा अर्को नयाँ सुरु गरिहाल्ने प्रवृत्ति छैन । यसरी सो उपाय अपनाउना साथै हामीले आफूमा फरक पाउन सक्ने जुलिएटको भनाइ छ ।
त्यस्तै लामो किताब पढ्दै जाँदा मध्यम र अन्त्यतिर विषयप्रति हाम्रो रुची बढ्न पुग्छ जसकारण उत्सुकताका कारण पनि हामीमा किताब पढिरहने बानी विकास हुन्छ । यसमा हामीले नयाँ किताबको तुलनामा सबै पात्रहरुलाई राम्ररी बुझेको हुनाले पनि किताबमा ध्यान लगाइरहन त्यति कठिन हुँदैन । त्यसैले हामीलाई नयाँ किताब खोल्नबाट रोक्ने पक्षबाट टाढा रहन यस्तो तरिका अपनाउन सकिन्छ । द गार्जियन