एजेन्सी । खोला वा समुद्र छेउमा जाने पर्यटकहरुले त्यहाँका ढुङ्गा खप्टेर तिनलाई अड्याइ सानो संरचना बनाउने ट्रेन्ड पछिल्लो समय सामाजिक संजालमा व्यापक बनेको छ । 

विशेषगरी इन्स्टाग्रामा ह्यासट्याग ‘स्टोन स्ट्याकिङ’ लखेर त्यस किसिमका ७० हजार भन्दा बढी पोस्ट गरिएको छ । 

तर ट्रेन्डको पछाडि लाग्नु कतिपय अवस्थामा आफ्ना लागि र वातावरणका निम्ति पनि घातक साबित हुन सक्छ । 

हाम्रो त्यही लोकप्रिय चाहानाले थुप्रै दुर्लभ जीवजन्तुहरु प्रभावित हुन सक्ने भएपछि पर्यटकहरुलाई भारी जरिवानाको चेतावनी दिनुपर्ने भएको हो । 

अष्ट्रेलियाको भिक्टोरियन सरकारका वरिष्ठ पर्यावरणविद् निक केमनले संचार माध्यम एबीसीसँग बताएअनुसार सामाजिक संजाल प्रयोगकर्ताहरुले त्यसो गर्नुका पछाडि कुनै नराम्रो उद्देश्य नभए पनि यो ट्रेन्ड पछिल्लो समय चिन्ताजनक बनेको छ । 

उनले भनेका छन्, “यसमा ती ढुङ्गा मुनि बस्ने जीवजन्तुहरु हाम्रो कारणले आफ्नै वासस्थानबाट बाहिरिनुपर्ने हुन्छ जुन गलत कुरा हो । र यसमा हामीले तस्बिर लिइसकेपछि ढुङ्गालाई पहिलेकै अवस्थामा राख्ने प्रयास गरेपनि त्यहाँ बसिरहेको जीव असुरक्षित भइसकेको हुन्छ । जस्तै सर्प लगायत आफ्ना प्रकृतिक शिकारीबाट लुकिरहेका जनावरहरु खतरामा पर्छन् ।” 

भिक्टोरियन पहाडी क्षेत्रमा लामो समय काम गरिसकेका केमनले ‘गुथेगा स्किंक’ नामक एक छेपारोको प्रजातिको उदाहरण दिएका हुन् । 

जुन विशेष रुपमा संवेदनशील अवस्थामा पुगिसकेको उनी बताउँछन् ।  उनका अनुसार यस प्रजातिका केही दर्जन कोलोनी मात्र बाँकी छन् । 

र, अघिल्लो वर्ष उनले तिनको धेरै वासस्थान यिनै कारणले विनाश भएको देखेका हुन् । 

यस्ता थुप्रै ससाना प्रजातिहरु वासस्थानका लागि सयौँ, हजारौँ वर्ष अगाडिदेखिका स्थिर ढुङ्गामा निर्भर हुन्छन् । 

त्यसैले पनि हामीले एउटा ढुङ्गा निकाल्नुले पनि सो छेपारोहरुको एउटा पूरै कोलोनी एकसाथ नष्ट गर्न सक्ने उनी बताउँछन् ।

भिक्टोरियामा वन्यजन्तुको वासस्थानमा अवरोध पुर्याउनु अवैध मानिन्छ र अधिकतम ८ हजार डलरसम्मको जरिवाना तोकिएको छ । 

मानिसहरु प्रकृतिप्रतिको प्रेमका कारण नै बाहिरी यात्रामा निस्किने भएपनि हाम्रो त्यही सामान्य हर्कतले एउटा दुर्लभ प्रजातिलाई नोक्सान पुर्याइरहेको छ भने पक्कै पनि सबैले सावधानी अपनाउनै पर्ने उनको भनाइ छ । 

यसअघि २०१८ मा पनि नुसा नेस्नल पार्कको ग्रेनाइट किनारमा घुम्न आउनेहरुले, ढुङ्गा अड्याएर फोटो खिच्न र आफ्नो नामको अक्षर बनाउन २०० टन ढुङ्गा ओसारेको  पाइएको थियो जसको वातावरणविद्हरुले चर्को विरोध गरेका थिए । 

स्वयमसेवकहरुले ती ढुङ्गालाई घण्टौँ लगाएर यथावत स्थानमा पुर्याउनुपरेको थियो । 

यसपछि त्यहाँ यो किसिमिको व्यवहार नगर्न साइन बोर्ड राखिएको हो । 

यसबारेमा केमन भन्छन्, “यदि हामी वास्तवमै प्रकृतिको मजा उठाउन चाहान्छौँ भने केबल तस्बिर लिएर र आफ्नो कदमको छाप मात्र छाडेर घुम्दा उचित हुनेछ । ”